Jedną z dostępnych metod leczenia choroby alkoholowej w Polsce jest terapia grupowa. Leczenie alkoholizmu w Polsce jest bezpłatne zarówno dla osób ubezpieczonych jak i tych, którzy ubezpieczenia nie posiadają. Z terapii grupowej można skorzystać również w ośrodkach prywatnych. Terapia grupowa odbywa się ambulatoryjnie lub w całodobowych ośrodkach leczenia uzależnień.
Terapia grupowa
Terapia grupowa wraz z terapią indywidualną to najskuteczniejsze formy leczenia uzależnień. Podczas terapii grupowej, uczestnicy grupy nawzajem się wspierają. Wsparcie osoby zmagającej się z tymi samymi problemami ma pozytywny wpływ na proces leczenia osób z problemem uzależnienia. Podczas terapii grupowej głównym celem jest wyjście pacjenta z uzależnienia od alkoholu. Zarówno terapii indywidualnej jak i grupowej mogą poddać się osoby, które zmagają się również z innymi uzależnieniami. Głównym celem terapii uzależnień jest więc uwolnienie pacjenta od uzależniającego czynnika (alkoholu, narkotyków, leków, hazardu). Efektem prawidłowo przeprowadzonej terapii leczenia uzależnień jest stan abstynencji pacjenta. Podczas terapii grupowej osoba pijąca alkohol problemowo uczy się także niwelowania szkodliwych skutków nadmiernego spożywania alkoholu. Kolejnym celem terapii grupowej jest nauka pożądanych społecznie zachowań oraz powrót do społeczeństwa i prawidłowego funkcjonowania.
Terapia grupowa polega na regularnych spotkaniach, które odbywają się przy udziale określonej, zawsze takiej samej grupy osób (uczestników) oraz terapeuty. Osoba zmagająca się z problemem uzależnienia podczas procesu terapii grupowej jest w stanie dostrzec podobieństwa sytuacji i przeżyć innych uczestników. Pozwala to zobaczyć własne uzależnienie w odbiciu lustrzanym. Pacjent na własne oczy może skonfrontować i zobaczyć doświadczenia własne i innych osób z chorobą alkoholową. Terapia grupowa jest także wspaniałym narzędziem, pozwalającym na pokazanie interakcji międzyludzkich. Uważny terapeuta powinien wyciągnąć wnioski z relacji zachodzących w grupie oraz sposobów komunikacji między poszczególnymi członkami grupy terapeutycznej.
Skuteczność terapii grupowej
Amerykański badacz Michael Lambert przeprowadził badania na temat skuteczności terapii grupowej. Wyniki okazały się jednoznaczne – osoba wychodząca z nałogu ma większe szanse na wyzdrowienie i poprawę swojego stanu zdrowia, kiedy dostaje duże wsparcie społeczne. Stwierdzenie to pokazuje jak dużą siłę i potencjał ma grupa.
Grupa terapeutyczna to bezpieczne miejsce, w którym w zaufaniu można spróbować nowych form komunikacji, nawiązywania relacji, zaufania do drugiej osoby. Grupa terapeutyczna pozwala dostrzec problemy innych osób. Przez podobieństwo napotkanych problemów pozwala również na ich lepsze zrozumienie.
Bardzo często osoby uzależnione na co dzień żyją w nie wspierających środowiskach. Wsparcie i zrozumienie mogą otrzymać jedynie w grupie terapeutycznej.
Efekty i korzyści płynące z terapii grupowej
– osoba w procesie leczenia otrzymuje wsparcie osób o podobnych problemach
– osoby w grupie terapeutycznej wspierają się nawzajem w walce z nałogiem i w utrzymaniu stanu trzeźwości
– osoby zmagające się z uzależnieniem w grupie terapeutycznej mają poczucie przynależności, co daje im motywację do działania
– uczestnicy grupy otrzymują zrozumienie, wsparcie, bezpieczną przystań, której często nigdy nie doświadczyli
– uczestnik grupy dostrzega w innym chorym samego siebie – poprzez jego wypowiedzi, działania – może to skłonić do refleksji nad własnym życiem i zachowaniem
– uczestnicy grupy mają świadomość, że nie są pozostawieni sami sobie
– uczestnicy grupy terapeutycznej czują się potrzebni i mogą zrobić coś dla innych uczestników grupy
– praca w grupie terapeutycznej pozytywnie wpływa na rozwój osobisty, poznanie nowych form komunikacji, tworzenia relacji oraz nauki asertywności
Różnice występujące w terapii grupowej i indywidualnej
1. W terapii grupowej uczestniczy od kilku do kilkunastu osób (uczestnicy grupy oraz terapeuta). Skład grupy terapeutycznej jest stały. W spotkaniach terapii indywidualnej uczestniczy tylko pacjent i terapeuta.
2. Podczas terapii grupowej uczestnik może w odbiciu lustrzanym zobaczyć uzależnienie od alkoholu, a także podobieństwa sytuacji i zachowań osób uzależnionych. Podczas terapii indywidualnej pacjent konfrontuje swoje myśli tylko z terapeutą.
3. W terapii grupowej występuje nauka tworzenia relacji oraz rozwój interakcji w grupie. W terapii indywidualnej pacjent uczy się tego “na sucho”.
Podczas terapii grupowej terapeuta może zaobserwować naturalne zachowania pacjenta, sposób jego komunikacji, wyuczone mechanizmy, nad którymi później można podjąć pracę. Podczas terapii indywidualnej zaobserwowanie powyższych zachowań jest trudne, ponieważ osoba uzależniona inaczej komunikuje się z terapeutą, a inaczej z osobą o tym samych problemach.
Rozwój relacji międzyludzkich
Podczas uczestniczenia w terapii grupowej niewątpliwą korzyścią jest rozwój relacji międzyludzkich. Kiedy alkohol zaczyna panować nad życiem jednostki, staje się jej centralnym punktem. Osoba zmagająca się z chorobą alkoholową, doświadczająca głodu alkoholowego nie myśli o innych a wyłącznie o sobie, substancji alkoholowej i sposobach na jej zdobycie i szybkie dostarczenie do organizmu. Podczas choroby alkoholowej jednostka pijąca alkohol problemowo zaniedbuje relacje z najbliższymi członkami rodziny, przyjaciółmi. Często na skutek nadmiernego picia alkoholu zostaje kompletnie sama.
Terapia grupowa to miejsce, w którym osoba uzależniona ma możliwość wejścia w głębsze relacje międzyludzkie. To miejsce, w którym jednostka uczy się pożądanego zachowania w społeczeństwie, prawidłowego funkcjonowania w relacjach oraz tworzenia relacji w sposób prawidłowy. Tworzone więzi pomiędzy uczestnikami grupy terapeutycznej wzmacniają proces terapeutyczny, pozwalają poczuć się ważnym oraz potrzebnym dla innych.
To również bezpieczne miejsce na naukę nowych wzorców zachowań oraz tworzenia relacji, w którym nikt nikogo nie skrzywdzi. Tworzenie grupy terapeutycznej wymaga nauki zaufania do innych oraz własnej szczerości.
Otrzymane wsparcie od grupy terapeutycznej pokazuje uczestnikom, że nie są sami z danym problemem. Wiedzą, że gdzieś tam jest ktoś kto ich dopinguje i wierzy w ich sukces.
Jednak leczenie choroby alkoholowej to nie tylko terapia grupowa. Aby leczenie było skuteczne osoba zgłaszająca się po pomoc musi chcieć wyzdrowieć. Osoba pijąca alkohol problemowo musi posiadać wewnętrzną motywację do podjęcia leczenia oraz zrozumieć, że jest uzależniona od alkoholu. Skuteczność leczenia zwiększa również poddanie się odtruciu alkoholowemu. To stan, w którym osoba przestaje spożywać alkohol. Ma to na celu oczyszczenie organizmu z toksyn i substancji szkodliwych. Tak zwany detoks może zachodzić w warunkach domowych, jednak często wymaga hospitalizacji pacjenta. Osoba jest w stanie w trzeźwy sposób ocenić swój stan oraz otaczający ją stan. Organizm przyzwyczaja się do funkcjonowania bez alkoholu.